Τετάρτη 23 Ιουλίου 2014

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΕΜΠΡΗΣΜΟΥ – ΕΝΑΣ ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ


Το έγκλημα του εμπρησμού αποτελεί έναν διαρκή και σοβαρό κίνδυνο, συνυφασμένο κυρίως με τους καλοκαιρινούς μήνες. Πρόκειται για έναν κίνδυνο όχι άγνωστο για την ευρύτερη περιοχή της Λαυρεωτικής και του Σαρωνικού, μια περιοχή που έχει υποστεί μεγάλες και καταστροφικές πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια.
Ο εμπρησμός εντάσσεται κατά τον ποινικό νόμο στα κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα. Η πυρκαγιά αποτελεί εστία σοβαρού κινδύνου, που απειλεί την κοινή ασφάλεια και ακεραιότητα. Ενδεικτικές για τη σοβαρότητα του εγκλήματος για τον ποινικό νομοθέτη είναι οι αυστηρές απειλούμενες ποινές. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση εμπρησμού από πρόθεση επιβάλλεται ποινή φυλάκισης δύο ετών, αν προκύψει κίνδυνος για ξένα πράγματα, κάθειρξη πέντε ως είκοσι ετών αν προκύψει κίνδυνος για τον άνθρωπο και ακόμη και ισόβια κάθειρξη αν προκύψει θάνατος. Εξάλλου, ειδικά στην περίπτωση εμπρησμού δασικής ή αναδασωτέας έκτασης απειλείται ποινή κάθειρξης έως δέκα ετών, σε συνδυασμό με χρηματική ποινή, η οποία μπορεί να εκτείνεται από 15.000 έως 150.000 ευρώ. Ο από αμέλεια εμπρησμός τιμωρείται κατ’ αρχήν με φυλάκιση έως πέντε ετών και στην περίπτωση εμπρησμού δασικής ή αναδασωτέας έκτασης με φυλάκιση
Η έννοια του εμπρησμού στοιχειοθετείται με την δια πράξης ή παράλειψης πρόκληση πυρκαγιάς, φωτιάς δηλαδή που λαμβάνει σημαντική έκταση, εμφανίζει τάση εξάπλωσης και δεν μπορεί να κατασβεσθεί εύκολα, και που προκαλεί κίνδυνο για ξένα πράγματα ή ανθρώπινες ζωές. Είναι σαφές ότι η φωτιά είναι ανεξέλεγκτη – αν δημιουργηθεί εστία πυρκαγιάς, η εξέλιξη της είναι απρόβλεπτη ακόμα και από τον δράστη, ενώ συχνά καθίσταται πολύ γρήγορα αδύνατο να αναχαιτιστεί, γεγονός που πρέπει να οδηγήσει σε έντονο σκεπτικισμό για την πρόβλεψη του νόμου περί απαλλαγής του δράστη εμπρησμού σε περίπτωση που καταστείλει ο ίδιος την πυρκαγιά που προξένησε ή ειδοποιήσει εγκαίρως τις αρμόδιες αρχές, συμβάλλοντας στην κατάσβεσή της.
Μία πυρκαγιά, ακόμα και μέτριας έκτασης, μπορεί να προξενήσει σοβαρές υλικές ζημίες, τραυματισμούς ή και απώλεια ανθρώπινων ζωών, και παράλληλα σημαντικότατες καταστροφές στο φυσικό περιβάλλον – καταστροφές συχνά ανεπανόρθωτες που μπορούν να επηρεάσουν μια ολόκληρη περιοχή και περισσότερες από μία γενιές. Ιδιαίτερη σημασία έχει η περίπτωση του εξ αμελείας εμπρησμού. Αυτή στοιχειοθετείται με την πρόκληση πυρκαγιάς, όχι όμως με πρόθεση, αλλά όταν ο δράστης  δεν κατέβαλε την αντικειμενικά απαιτούμενη προσοχή που θα κατέβαλε ευσυνείδητος και συνετός άνθρωπος και εφόσον είχε ο ίδιος τη δυνατότητα, βάσει των προσωπικών ιδιοτήτων του, των γνώσεων και των ικανοτήτων του, να προβλέψει το αξιόποινο αποτέλεσμα της πράξης του.
Τα παραπάνω αφορούν τις νομικές συνέπειες που θα έχει κάποιος «εμπρηστής» με οποιονδήποτε τρόπο τελέσει το έγκλημα. Το ζητούμενο, ωστόσο, που αφορά όλους μας είναι η ανάγκη να προστατέψουμε τα δάση από τις δικές μας ενέργειες. Ιδίως μάλιστα κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου, θα πρέπει να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε τη «φωτιά» ή εργασίες που προκαλούν σπινθήρες στους καθαρισμούς, τις οξυγονοκολλήσεις κλπ. που κάνουμε στα κτήματα και στις αυλές μας.
Είναι σαφές ότι η ευθύνη από την πλευρά των πολιτών είναι πολύ μεγάλη. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η προστασία του φυσικού πλούτου είναι υποχρέωση όλων μας. Αυτό βέβαια σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί και τη μεγάλη ευθύνη της Πολιτείας, που θα πρέπει να παρέχει ένα οργανωμένο και αποτελεσματικό πρόγραμμα πυροπροστασίας, με ανθρώπινο δυναμικό έτοιμο και εκπαιδευμένο, καθώς και με υλικά μέσα που θα άμεσα διαθέσιμα.
Συμπερασματικά: υπευθυνότητα από τους πολίτες και συνεργασία όλων, πολιτών – εθελοντών – Πολιτείας, για να προστατέψουμε το λιγοστό πράσινο που μας έχει απομείνει.
                                                            
                                                          ΙΩΑΝΝΑ Ν. ΚΟΥΛΟΥΒΡΑΚΗ
                                              Δικηγόρος και Δημοτική Σύμβουλος Λαυρεωτικής
                                                       
*το ανωτέρω κείμενο δημοσιεύτηκε το 2013 στον μηνιαίο ενωμερωτικό έντυπο ''ΝΤΕΛΑΛΗΣ ''