ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΝΤΟΠΙΝΓΚ: ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΝΤΟΠΙΝΓΚ: ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΝΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Τα τελευταία χρόνια, ενόψει και των συχνότατων κρουσμάτων που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων, γίνεται συχνά λόγος για το πρόβλημα του ντόπινγκ διεθνώς, ενώ έχει απασχολήσει αρκετά όλες τις διεθνείς οργανώσεις του αθλητισμού και πολλές συνδιασκέψεις υπουργών, με σκοπό το ζήτημα αυτό να αντιμετωπιστεί αποφασιστικά με νομοθετικά μέτρα πρόληψης και καταστολής.

Από την πλευρά των διεθνών οργανισμών του αθλητισμού το ντόπινγκ αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο του Διεθνούς Αθλητικού Δικαίου, και ιδιαίτερα τον Ολυμπιακό Καταστατικό Χάρτη και τη ΔΟΕ. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, το doping ή φαρμακοδιέγερση αθλητών ορίζεται ως η χρήση από τον αθλητή ή/και η χορήγηση σε αυτόν προς χρήση από άλλο άτομο, ουσιών που είναι ξένες προς τις μεταβολικές διεργασίες του ανθρωπίνου οργανισμού, ή/και φυσιολογικών ουσιών σε μεγαλύτερη ποσότητα ή ασυνήθεις οδούς εφαρμογής, ή/και την χρήση ορμονών κι άλλων παρόμοιας δράσης προϊόντων ή/και άλλων μέσων, με σκοπό την τεχνητή και παράνομη βελτίωση των επιδόσεων.

Από την άλλη το ελληνικό εσωτερικό δίκαιο, με τους κανόνες του κοινού ποινικού Δικαίου και με τις διατάξεις των ειδικών νόμων που διέπουν τον αθλητισμό, αντιμετωπίζει το πρόβλημα του ντόπινγκ κατά ιδιάζοντα τρόπο και βάσει των θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Αθλητικού Δικαίου. Το ντόπινγκ τιμωρείται, διότι όπως επί λέξει αναφέρει ο σχετικός ελληνικός νόμος 2725/1999, όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 3708/2008: «αλλοιώνει τη γνησιότητα του αποτελέσματος και της προσπάθειες των αθλητών, θέτει σε κίνδυνο την υγεία των αθλητών και ιδίως των ανηλίκων και είναι αντίθετο με τις αρχές του ευ αγωνίζεσθαι, του Ολυμπισμού και της ιατρικής ηθικής».

Ο νόμος αυτός ορίζει αναλυτικά τι συνιστά ντόπινγκ, ποιες είναι οι απαγορευμένες ουσίες και μέθοδοι, ποιοι έχουν ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες καθώς και ποιές είναι οι απαγορευμένες δραστηριότητες, αναφορικά με το ντόπινγκ, διότι δεν είναι μόνον η χρήση, αλλά και η παρασκευή, η εμπορία, διακίνηση, προμήθεια και παρακίνηση σε χρήση κ.ο.κ.

 Υπάρχουν ουσίες που απαγορεύονται σε κάθε περίπτωση, όπως τα αναβολικά και τα ναρκωτικά, ουσίες που απαγορεύονται ανάλογα με το άθλημα ή την ποσοτική συγκέντρωση, όπως κανναβιδοειδή και κορτικοστεροειδή, καθώς και απαγορευμένες μέθοδοι, όπως η χορήγηση ουσιών, που διογκώνουν το πλάσμα.

 Επιπλέον στο Νόμο ορίζεται η διαδικασία, αλλά και ο τόπος και χρόνος διενέργειας των ελέγχων. Οι έλεγχοι αυτοί διεξάγονται τόσο κατά τη διάρκεια όσο και εκτός των αγώνων, και πρέπει να γίνονται υπό αυστηρές διαδικασίες και με προσοχή, ώστε να εξασφαλίζεται η ακρίβεια και η εγκυρότητα των αποτελεσμάτων και να μη θίγονται άδικα υπολήψεις.

 Ακόμη, η ελληνική νομοθεσία εναρμονίστηκε με τον κώδικα αντιντόπινγκ της WADA και τη διεθνή σύμβαση κατά της φαρμακοδιέγερσης της UNESCO. Η υπουργική απόφαση με αριθμό 3956/17-02-2012 (ΦΕΚ 343/Β/2012) περιγράφει λεπτομερώς όλα όσα πρέπει να γνωρίζει κάποιος αθλητής και παράγοντας του αθλητισμού για το ντόπινγκ, γεγονός που κατέστη απολύτως αναγκαίο τα τελευταία χρόνια λόγω της διόγκωσης του φαινομένου αυτού και στον ελληνικό αθλητσμό. Αξίζει να σημειωθεί πως προβλέπονται για αθλητές και προπονητές τόσο πειθαρχικές ποινές όσο και ποινές που απειλούν μέχρι και με ισόβιο αποκλεισμό σε συνδυασμό με υψηλά πρόστιμα.

 Όσον αφορά τις ποινικές κυρώσεις, ο νόμος προβλέπει ότι:

·         Όποιος χορηγεί σε αθλητή απαγορευμένη ουσία, προκειμένου να βελτιώσει την αγωνιστική του διάθεση, ικανότητα και απόδοση, κατά τη διάρκεια ή ενόψει αγώνων, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών και με χρηματική ποινή από 25.000 έως 50.000 ευρώ. Στον καταδικασθέντα επιβάλλεται και ισόβια απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος σχετικού  με τον αθλητισμό. Αν ο υπάιτιος ενεργεί κατ’ επάγγελμα ή με σκοπό το κέρδος, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι 10 έτη.

·         Η χρήση από αθλητή απαγορευμένης ουσίας, τιμωρείται σε βαθμό πλημμελήματος, με φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών.

·         Στην πρώτη περίπτωση, αν ο αθλητής είναι ανήλικος, επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών.

·         Με τις ποινές  της πρώτης περίπτωσης τιμωρείται και εκείνος που κατασκευάζει, εκχυλίζει, αποθηκεύει, διακινεί, εμπορεύεται ή προμηθεύεται απαγορευμένες ουσίες ντόπιγνκ, ενώ αν αυτό γίνεται μέσα σε αθλητικές εγκαταστάσεις ή προορίζονται αυτά για ανηλίκους, τότε επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών, όπως στην προηγούμενη περίπτωση.

·         Παράλληλα, προβλέπεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 2 ετών για όποιον παρακωλύει τους ελέγχους ντόπινγκ. Η ίδια ποινή επιβάλλεται και σε όποιον πριν, κατά ή μετά από διενέργεια νόμιμου ελέγχου ντόπινγκ καταστρέφει, αλλοιώνει ή καθιστά ανέφικτη τη χρήση των δειγμάτων ή αλλοιώνει το αποτέλεσμα του ελέγχου με οποιονδήποτε τρόπο, ενώ επιβάλλεται και δήμευση και καταστροφή των απαγορευμένων ουσιών.

·         Τα σχετικά κακουργήματα δικάζονται από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων του τόπου τέλεσης, ενώ ρητά ορίζεται ότι ο νόμος έχει εφαρμογή σε όλους τους Έλληνες αθλητές, ασχέτως αν διαπιστωθεί η παράβαση εντός ή εκτός Ελλάδος.

·         Τέλος, ορίζεται ότι εξαγορά ποινής μπορεί να κάνει μόνο ο αθλητής, που πιάνεται ντοπαρισμένος, ενώ οι λοιποί κατηγορούμενοι (προπονητές, προμηθευτές, ιατροί κλπ.) δεν έχουν τη δυνατότητα μετατροπής της ποινής και θα πρέπει να την εκτίσουν κανονικά.